İtalya’daki Moena kasabasında bölge halkı tarafından, köylerine gelerek hayatlarını değiştiren bir Türk’ün anısına 300 yılı aşkın süredir kutlanan “Türk Festivali”, bu sene de renkli görüntülere sahne oldu.
Alp dağlarının bir ucunda, İtalya’nın Avusturya sınırında 2600 nüfuslu, Türkçe bilmeyen ancak Türk gibi hisseden İtalyanlar’ın yaşadığı bir yer; Moena Köyü (Comune de Moena)… Gerçek bir İtalyan köyü olsa da “Türk kasabası” olarak bilinen ve Türk adet ve geleneklerine sıkı sıkıya bağlı yaşayan Moena halkı 300 yılı aşkın süredir Türk Festivali düzenliyor.
Her yılın Ağustos ayında gerçekleştirilen festival, bu sene de renkli görüntülere sahne oldu. Avrupalı Türk Demokratlar Birliği (UETD) İtalya Şubesi‘nin de desteğiyle geçtiğimiz hafta 18-20 Ağustos tarihleri arasında düzenlenen festivale bu kez İstanbul Sancaktepe Belediyesi de katılım gösterdi. Geleneksel Türk ve Osmanlı adetlerinin canlandırıldığı festivalin kapanışı Mehteran ekibinin geçit töreniyle renklendi. Kapanış etkinlikleri kapsamında ayrıca ebru sanatçıları, kasaba sakinlerine ebru yapmayı gösterdi.
Festivale bu yıl, İtalya’nın kuzeyinde yaşayan Türk ve İtalyan vatandaşların yanı sıra Almanya, Avusturya, İsviçre ve Hollanda’dan da çok sayıda gurbetçi katıldı.
“Türk Festivali”nin hikayesi: El Turco Balaban Hasan neden bu kadar sevildi?
Yeniçeri “Balaban Hasan”ın 2. Viyana Kuşatması sonrasında, Alp dağlarının kolu olan Manzori’nin eteklerindeki Moena kasabasına sığınması, kendisini kasaba halkına sevdirmesi ve yaşamını burada sürdürmesi, kasabada her yıl Türk Festivali düzenlenmesine vesile oldu. Peki Balaban Hasan neden bu kadar sevildi?
Bir Osmanlı askeri olan Balaban Hasan, II. Viyana kuşatması sonrası ağır yaralı olarak İtalya’da küçük bir kasabaya sığınır. Köylüler tarafından tedavi edilerek iyileşen yeniçeri, kasaba halkının sempatisini kazanır. Moena’da kalarak Osmanlı örf ve adetini sürdüren Balaban Hasan’a kasabalılar “El Turco” adını verir.
Huzurun hüküm sürdüğü Moena’ya bir süre sonra Alman derebeyleri gelir ve köyü işgal ederler. El Turco bu durumu kabullenmez. Bir süre sonra Ausburg Dükalığı’nın adaletten uzak vergi düzenine karşı isyan eder ve köylüleri de bu haksız vergi düzenine karşı etrafında toplar. Bu isyan neticesinde baskılardan kurtulan Moena Köyü, bu cesur Türk askerine şükran duyar ve onu kurtarıcı lider olarak görür.
Her yıl ağustos ayında düzenledikleri festivalle Türk kültürünü yaşatmaya çalışan Moenalılar’a, Türkiye de hem resmi olarak hem de sivil toplum kuruluşları aracılığıyla festivalde varlık gösteriyor.
Bolzano kentinden festivale katılarak, AA’ya görüş bildiren ziyaretçilerden İtalyan Rita Tava, bu etkinliğe ikinci kez geldiğini kaydetti. Etkinliğin çok güzel geçtiğini dile getiren Tava, geçmişten gelen köklerin unutulmaması, gelenek ve göreneklerin gelecek kuşaklara aktarılmasının çok önemli olduğunu anlattı.
Modena kentinden gelen Arif Alakuş ise festivalin çok renkli geçtiğini söyledi. Alakuş, “Bizim kültürümüzü tanıttılar. Kasabada, Türkleri ne kadar çok sevdiklerini gördük. Güzel bir duyguydu.” değerlendirmesinde bulundu.